راهنمای خرید عینک آفتابی مناسب کوهنوردی
اهمیت انتخاب عینک کوهنوردی:
انتخاب عینک کوهنوردی از جمله تجهیزات حیاتی و بحرانی برای هر کوهنورد است که باید با دقت و طبق اصول عمل کرد. در اینجا، باید دقت ویژهای به خرید این وسیله اختصاص دهید، زیرا عینک کوهنوردی باید شما را از تمام عوامل خطرناکی مانند اشعههای مضر خورشید، باد نسبت به سرعت بالا، سرما و برف، سنگها، خاک، و آبها بهطور کامل محافظت کند.
مراقبت از سلامت چشمها در هنگام پیادهروی در ارتفاع بسیار اهمیت دارد. با کم شدن ضخامت هوا در ارتفاع، اشعه ماوراء بنفش B (UVB) به شدت تقویت میشود و چشمهای شما، مانند پوستتان، در معرض خطر سوختگی قرار میگیرند. به علاوه، در صورت عدم استفاده از عینک آفتابی مناسب، باد و سرما در مناطق با برف نیز میتوانند به شدت خطرناک باشند. بر اساس تحقیقات انجامشده توسط متخصصان، حتی در هوای مهآلود، 50 درصد از اشعه خورشید را از خود عبور میدهد، بنابراین خطرات مربوط به اشعههای مضر خورشید، حتی در شرایط هوای مه و ابری، همچنان باقی میمانند.
در ارتفاعات، تابش خورشید به طور چشمگیری افزایش مییابد. با هر 1000 متر افزایش ارتفاع، سطح اشعههای ماوراء بنفش (UV) ده تا دوازده درصد افزایش مییابد. بنابراین، انتخاب عینک آفتابی با توانایی مسدود کردن اشعههای UV از تمام جهات بسیار حائز اهمیت است.
همچنین، در محیطهای پوشیده از برف که در زمان کوهنوردی اغلب به آن مواجه میشویم، تا ۹۰٪ از تابش خورشید که به سطح برخورد میکند، بازتاب مییابد. به این ترتیب، تابش خورشید نه تنها از آسمان، بلکه از زمین نیز میتواند به چشمها آسیب بزند. لازم به ذکر است که حتی در شرایط ابری، خطر اشعه خورشید در ارتفاعات همچنان باقی میماند.
به معنای واقعی، بیشتر برقراری تماس با این اشعه ماوراء بنفش میتواند آسیبهای موقتی و دائمی به چشم وارد کند، این آسیبها شامل اختلالاتی مانند فوتوکراتیت (یا برف کوری)، اریتروپسی، آب مروارید و سوختگی قرنیه میشوند. به همین دلیل است که محافظت از چشمان خود در محیطهای کوهستانی به جدیت باید گرفته شود.
به عنوان مثال، فوتوکراتیت یک حالت دردناک است که باعث کوری موقتی چشم و التهاب قرنیه میشود و اغلب در کوهستانها به واسطه بازتاب بیش از 80٪ از تابش خورشید روی برف رخ میدهد. همچنین، اریتروپسی به عنوان نتیجهای از خستگی شبکیه چشم به علت تماس طولانی مدت با نور شدید ایجاد میشود. سندرم “White out” نیز باعث یخزدگی پلکها در شرایط سرمای شدید میشود و یخزدگی قرنیه، اگر به موقع درمان نشود، میتواند به نکروزهای غیرقابل برگشت منجر شود. این همه مشکلات نشاندهنده اهمیت استفاده از عینک مناسب کوهنوردی در محیطهای خطرناک ارتفاعاتی است.
برای انتخاب بهترین و مناسب ترین عینک این سوالات را قبل از خرید عینک از خود بپرسید:
- سابقه کوهنوردی شما چند سال است؟
- به جز کوهنوردی چه ورزشهای دیگری انجام می دهید؟
- از عینک طبی هم استفاده می کنید؟
- قصد انجام صعودهای تابستانه را دارید؟
- قصد انجام صعود تا چه ارتفاعی را دارید؟
در ابتدای کار، پاسخ به این سوالات می تواند شما را تا حد زیادی راهنمایی کند. در مرحله بعد به سراغ بررسی ویژگیهای عینک مناسب کوهنوردی میپردازیم.
شاخص فرابنفش (UV RATING):
یکی از نکات حیاتی که هنگام انتخاب عینک آفتابی باید در نظر گرفته شود، شاخص UV یا شاخص اشعه فرابنفش است. این شاخص دارای مقادیری بین صفر تا چهار است. هرچه مقدار این شاخص بزرگتر باشد، کیفیت عینک شما بالاتر خواهد بود. فراموش نکنید که عدم استفاده از عینک آفتابی مناسب در هنگام کوهنوردی ممکن است به عواقب ناپذیری برای چشمها منجر شود، از جمله خشکی چشم، ایجاد آب مروارید در سنین پایین، ضعف شبکیه چشم، و افزایش خطر سرطان چشم و پلک در دوران بلندمدت.
علامت UV به اشعه ماورا بنفش اشاره دارد، که از سه باند UVC، UVB، و UVA تشکیل شده است. خوشبختانه، باند UVC مشکلی ایجاد نمیکند، اما UVA و UVB میتوانند به قرنیه چشم آسیب بزنند.
لنزهای با شاخص صفر: این لنزها ۸۰ تا ۱۰۰٪ از اشعهی فرابنفش را جذب میکنند.
لنزهای با شاخص ۱: این لنزها ۴۳ تا ۸۰٪ از اشعهی فرابنفش را جذب میکنند.
لنزهای با شاخص ۲: این لنزها ۱۸ تا ۴۰٪ از اشعهی فرابنفش را جذب میکنند.
لنزهای با شاخص ۳: این لنزها ۸ تا ۱۸٪ از اشعهی فرابنفش را جذب میکنند و دارای قدرت بالایی در فیلتر کردن اشعههای فرابنفش هستند. برای فعالیتهایی مانند رانندگی و کوهنوردی بسیار مناسب اند.
لنزهای با شاخص ۴: این لنزها ۱۳ تا ۱۸٪ از اشعهی فرابنفش را جذب میکنند و اختصاصاً برای فعالیتهای کوهنوردی توصیه میشوند، اما برای کارهای روزمره مفید نیستند.
VLT یا انتقال نور مرئی:
واحد انتقال نور مرئی (VLT) نیز به عنوان نسبت نوری که از لنز عینک آفتابی عبور میکند و به چشم انسان میرسد شناخته میشود. به عنوان مثال، عدد VLT برای لنزهای Jublo پنج درصد است. این مقدار واحد VLT از عواملی مانند مواد استفاده شده در ساخت لنز، رنگ لنز، ضخامت لنز و روکش آن تعیین میشود. بنابراین، قبل از خرید عینک آفتابی، حتماً به UV شدن عینک و درصد VLT لنز توجه کنید. مقدار VLT بر اساس مشخصات فیزیکی و ترکیب مواد لنز، و همچنین رنگ و روکش آن محاسبه میشود.
درصد VLT واحدی برای اندازهگیری نور مرئی است و به شرح زیر تقسیمبندی میشود:
– 0 – 19% VLT: ایدهآل برای روزهای روشن و آفتابی
– 20 – 40% VLT: مناسب برای استفاده روزانه
– +40% VLT: مناسب برای شرایط ابری و نور کم
– 80 – +90% VLT: ایدهآل برای شرایط بسیار کم نور و شب
فریم عینک:
در انتخاب قاب عینک آفتابی خود، دقت لازم را به عمل آورید، زیرا این انتخاب تأثیر مستقیمی بر ایمنی، دوام، و راحتی عینک شما دارد. قاب عینک انتخابی باید با انطباق به چهره و ساختار هندسی آن، حس راحتی را به شما انتقال دهد. اگر در هنگام کوهنوردی، عینک شما راحت و سبک نباشد، وزن قاب عینک بر روی چهره شما بیشتر میشود و ایجاد ناراحتی خواهد کرد.
در ساخت قاب عینک، از مواد و متریالهای مختلفی استفاده میشود. در این میان، پلاستیک به عنوان بهترین گزینه شناخته میشود، زیرا بسیاری از انواع پلاستیک سبک و انعطافپذیر هستند و حس راحتی را به شما انتقال میدهند. با توجه به اینکه معمولاً سفرهای کوهنوردی طولانی مدتی هستند، شما باید عینکی را انتخاب کنید که قاب و فریم آن سبک باشد، زیرا اگر فریم عینک شما سنگین باشد، به شما مشکلی ایجاد خواهد کرد و تحمل آن برای شما دشوار و ناخوشایند خواهد بود.
فریم عینک مناسب برای کوهنوردی، بهترین و مناسبترین مدلهایی هستند که از فرمهایی نزدیک به انحنای چهره شما بهره میبرند و از قوس چهره شما پیروی میکنند. زمانی که انطباق خوبی با قوس چهره دارند، بسیار راحت واستفاده میشوند و معمولاً از گوشههای چهره نیز محافظت میکنند. همچنین، عینکهای با فریمهای wraparound که در تمام مسیر اطراف چهره قرار میگیرند، راحتی خوبی روی چهره دارند و همچنین از گوشههای چهره در برابر اشعههای مضر خورشید، سنگ، خاک، آب و غیره محافظت میکنند.
فریم عینکها از مواد مختلفی از جمله فلزی، نایلونی و دستساز یا استات ساخته میشوند. فریمهای فلزی گرانتر هستند، اما دوام بیشتری دارند و برای
انجام فعالیتهای سنگین مناسب نیستند. اما به راحتی قابل تنظیم روی چهره هستند. فریمهای نایلونی اغلب قابلیت تنظیم ندارند، مگر آنکه دارای سیمهای قابل تنظیم باشند، اما سبکتر و اقتصادیتر هستند. فریمهای دستساز یا استات نیز در عین ظاهر جذاب و رنگهای متنوع، انعطافپذیری کمی دارند و برای فعالیتهای سنگین و ورزش مناسب نمیباشند.
لنز مناسب:
وضوح، دوام، قیمت و وزن لنزهای عینک وابسته به مادهای است که در ساخت آنها به کار رفته است. این لنزها از انواع مختلفی از جمله پلاستیک، شیشه، پلیاورتان، پلیکربنات و اکرلیک تهیه میشوند، که شیشه از میان آنها بیشترین تجربه کاربری را دارد. اگرچه شیشه از لحاظ مقاومت در برابر خراش برتری دارد، اما نیاز به مراقبت ویژه دارد، چرا که قابل شکستن است. به علاوه، لنزهای پلیکربنات در مقابل شکستن مقاومت بیشتری دارند، اما به سرعت خراش میخورند. عینکهای با لنزهای پلاستیکی نیز موجود هستند، اما برای محیطهای کوهستانی و ارتفاعاتی مناسب نیستند، زیرا نمیتوانند به خوبی از اشعه ماورا بنفش قوی در این مناطق محافظت کنند. بهترین ماده برای لنزهای کوهنوردی پلیاورتان است، که علاوه بر داشتن اپتیک عالی، مقاوم و بادوام بوده و از خراشها جلوگیری میکند.
یکی از نکات حیاتی در خرید عینک کوهنوردی توجه به پلاریزه بودن لنزهاست، زیرا این لنزها تابشهای مزاحم را کاهش میدهند و چشمان شما را از خورشید، برف، باران و شن و ماسه محافظت میکنند. همچنین به شما تصویری واضحتر و دید بهتری ارائه میدهند تا بتوانید محیط اطراف خود را به خوبی مشاهده کنید. تابش مستقیم نور خورشید میتواند چشمان شما را خسته کند و سردرد ایجاد کند، اما پلاریزه بودن لنزها از این مسئله جلوگیری میکند و تجربه کوهنوردی شما را بهبود میبخشد.
مورد بعدی که باید برای عینک کوهنوردی مناسب در نظر داشته باشید ضد خش بودن لنز آن است که دوام و عمر آنها بی شک از یک هفته صعود شما بیشتر است. همچنین این لنزها، در برابر ضربه و تکان نیز، مقاومت خوبی دارند.
دوام عینک:
در طی کوهنوردی، خطر از دست دادن تعادل و سقوط عینکها بسیار وجود دارد. به همین دلیل توصیه میشود که عینکهایی با مقاومت و دوام بالا انتخاب کنید. عموماً عینکهای پلاستیکی دارای دوام و عمر طولانیتری هستند و در صورت برخورد، کمترین آسیب به آنها وارد میشود. همچنین، استفاده از یک بند مناسب میتواند به عنوان یک اکسسوری مفید برای کاهش احتمال از دست دادن عینک خدمت کند.
در اخرین مرحله، حتماً به یاد داشته باشید که عینک کوهنوردی، و به طور کلی، عینکهای مناسب و استاندارد، یکی از تجهیزات ضروری هر کوهنورد هستند که همواره باید در کنارتان باشند. چرا که چشمان انسان از حساسترین بخشهای بدن محسوب میشوند و عدم استفاده یا استفاده از عینکهای نامناسب میتواند به شدت به چشمان شما آسیب برساند، از جمله آسیبهای جبرانناپذیری مانند آسیب جدی به شبکیه چشم، سردرد، آب مروارید زودرس، قرمزی و درد چشم، از دست دادن وضوح دید، خیرگی چشم، کاهش توانایی تمیز کردن و کاهش حدت دید، حساسیت کاهشی به تفاوتهای کنتراست و در برخی موارد حتی از بین رفتن کامل دیداری.
با مراجعه به وبسایت فروشگاه دیجی کوه، میتوانید مدلهای مختلفی از عینکهای مخصوص کوهنوردی را مشاهده کرده و با رعایت نکات فوق، عینک مناسب نیاز خود را بهرهمند شوید.